Zdzieszowice

O ZDZIESZOWICACH

„Ziemia Zdzieszowicka” leży we wschodniej części województwa opolskiego. Graniczy z gminą: Leśnica, Kędzierzyn – Koźle, Walce, Krapkowice, Gogolin, Strzelce Opolskie, Reńska Wieś. W skład jej wchodzą: miasto Zdzieszowice oraz sześć sołectw tj. Januszkowice, Krępna, Rozwadza, Oleszka, Żyrowa, Jasiona. Zajmuje 57 kilometrów kwadratowych powierzchni, liczy około 17.800 mieszkańców.

HISTORIA ZDZIESZOWIC

dzieszowice otrzymały prawa miejskie w 1962 roku. Początki Zdzieszowic są mało znane. Związane są ze starożytną osadą o nazwie Solownia (stara część miasta przylegająca do Odry), był tu przeładunek soli oraz innych towarów dostarczanych lądem z Górnego Śląska na tratwy pływające Odrą. Najwcześniejszy zapis pochodzi z 1405 roku Zduieszowicz, potem w 1484 roku Zdziechowicz. Pod wpływem niemieckim Deschiwitz pojawiła się wtórna forma Dzieszowice w 1845 roku, ta starośląska nazwa patronimiczna z dostojną podstawą antroponimiczną Zdziesza, będąca skróceniem imienia Zdziesław została zmieniona w 1936 roku na Odertal. Wieś ta przechodziła w średniowieczu z rąk do rąk. Od 1615 roku znajdowała się w posiadaniu v. Redernów, później v. Promnitzów, od połowy XVII wieku własność Collonów, po wojnach napoleońskich zaś, aż do końca XIX wieku hrabiowskich rodów Nostizów i Jockischów. W 1864 roku wieś liczyła łącznie około 900 osób. W 1845 roku miejscowość ta uzyskała połączenie kolejowe z Opolem i Kędzierzynem. Podjęte w II połowie XIX wieku próby uprzemysłowienia wsi (wapiennik, cegielnia, gorzelnia, cukrownia) zakończyły się niepowodzeniem.

WARTO ZOBACZYĆ

  • przebogaty w okazy fauny i flory Łęg Zdzieszowicki wraz z wybudowaną w 1987 roku przez stocznię Koźle w Koźlu-Rogach i stanowiącą element drogi powiatowej nr 1408, łączącej Zdzieszowice-Walce prom na Odrze, wybudowaną w 1987 roku przez stocznię Koźle w Koźlu-Rogach i stanowiącą element drogi powiatowej nr 1408, łączącej Zdzieszowice-Walce. Jest to jedyna powszechnie dostępna przeprawa promowa o napędzie ręcznym na obszarze Euroregionu Pradziad. Od imienia przewoźnika nadano jej imię Józef, · monumentalny pomnik Powstańca Śląskiego w Zdzieszowicach z 1981 roku, zaprojektowany przez opolskiego rzeźbiarza Jana Borowczaka (autora statuy przy placu Wolności w Opolu)
  • Akwen wodny w Januszkowicach, stanowiący integralną część gospodarstwa agroturystycznego „Jezioro Srebrne”.
  • W sercu wsi Żyrowa rozłożysty dąb cesarski, posadzony na pamiątkę pobytu w Żyrowej niemieckiego cesarza Wilhelma II w 1911 roku. (ok 100m od trasy maratonu)
  • Basztę zamkową z zabytkową bramą wjazdową do pałacu w Żyrowej, obok której mieści się najstarszy budynek we wsi – stara plebania z dachem mansardowym z XIV wieku. (ok 100m od trasy maratonu)
  • wczesnobarokowy kompleks pałacowo-parkowy z I połowy XVII wieku, wzniesiony przez hrabiów von Gaschin, a przebudowany przez ostatnich właścicieli – rodzinę von Francken-Sierstorpff, (ok 100m od trasy maratonu)
  • zabytkowy, neobarokowy kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny w Jasionej, najcenniejszy obiekt zabytkowy architektury gotyckiej na Śląsku Opolskim i w gminie Zdzieszowice, a nim bogatą polichromię w kaplicy bocznej.
  • Dom Pielgrzyma na Górze Św. Anny (przy trasie maratonu) .
  • Ołtarz Papieski i pomnik Jana Pawła II na Górze Św. Anny (przy trasie maratonu).
  • Grote Lurdzką na Górze Św. Anny. Nieopodal bazyliki św. Anny znajduje się Grota Lurdzka, która została ukończona w 1914 roku. Wcześniej w miejscu tym działał kamieniołom bazaltu, stąd charakterystyczne pozostałości objawiające się widocznymi wokół skałami. Cała grota natomiast otoczona jest 14-stoma kaplicami grotami, również wykonanymi w skałach, które tworzą kolejne stacje drogi krzyżowej. Ponieważ kościół św. Anny nie jest w stanie pomieścić tysięcy wiernych, główne uroczystości często mają swoje miejsce właśnie w Grocie Lurdzkiej (przy trasie maratonu).
  • Rajski Plac. Przed głównym wejściem do bazyliki Św. Anny znajduje się Rajski Plac, na który można się dostać na jeden z trzech możliwych sposobów. Najbardziej urocze jest wejście od strony rynku, składające się z kilkudziesięciu schodków i zakończone śliczną bramą. Rajski Plac został wybudowany w 1768 roku, niemal dookoła jest otoczony krużgankami, wewnątrz których znajduje się kilkanaście konfesjonałów (przy trasie maratonu).

ZAPRASZAMY DO ZDZIESZOWIC

  • Bazylikę na Górze Św Anny (przy trasie maratonu).
  • Kalwarię Annogórską – Na wzór Kalwarii Jerozolimskiej również na zboczach otaczających bazylikę Św. Anny wzniesiono miejscową kalwarię. Pierwszych kilkadziesiąt kaplic wzniesiono na samym początku XVIII wieku, w latach 1700-1709. Obecnie w skład kalwarii na Górze Św. Anny wchodzi zespół 40 kaplic, które symbolizują stacje Męki Pańskiej. Aby przejść wszystkie stacje trzeba pokonać drogę około 4 km. Kalwaria została przekazana franciszkanom mniej więcej pół wieku po ich wybudowaniu i od tej pory, w miarę możliwości, poszczególne stacje są odnawiane i restaurowane. Zabytkiem szczególnie wartym zwiedzenia jest kościół św. Krzyża, nazywany „Ukrzyżowaniem”, który zawiera trzy ołtarze i położony jest na Golgocie.
  • Amfiteatr na Górze Św. Anny Gdy Góra Św. Anny znajdowała się jeszcze w rękach III Rzeszy, dokładniej rzecz ujmując – w latach trzydziestych ubiegłego wieku, hitlerowcy zapragnęli stworzyć ogromny amfiteatr, gdzie mogłyby odbywać się wielkie wiece, a także wybudować mauzoleum dla uczczenia poległych Niemców. Tak też i uczynili, w miejscu dawnego kamieniołomu w roku 1938 ukończono budowę tegoż amfiteatru. Według różnych źródeł może on pomieścić od 30 do 100 tysięcy widzów, to czyni go jednym z największych w Europie. Po przegranej przez hitlerowców drugiej wojnie światowej, mauzoleum – z oczywistych powodów zostało wyburzone, natomiast w jego miejscu wybudowano w roku 1947 Pomnik Czynu Powstańczego, który został zaprojektowany przez Xawerego Dunikowskiego.

Informacji na temat atrakcji turystycznych, szlaków rowerowych, noclegów itp. udziela

Referat Promocji i Funduszy Europejskich
Urząd Miejski w Zdzieszowicach
ul. Bolesława Chrobrego 34
47-330 Zdzieszowice

promo@zdzieszowice.pl
+48 77 40 64 439